Báo cáo tài chính hợp nhất là một lĩnh vực phức tạp điển
hình trong kế toán. Thứ nhất, các chuẩn mực chỉ đưa ra các yêu cầu hơn là các
chỉ dẫn cần thiết cho việc lập báo cáo tài chính hợp nhất. Thứ hai, có quá nhiều
vấn đề chi tiết nảy sinh trong thực tiễn liên quan đến hợp nhất, dẫn đến không
có một hướng dẫn chi tiết nào có thể bao quát hết những trường hợp nảy sinh. Thứ
ba là còn tồn tại nhiều khác biệt giữa các hệ thống kế toán trong việc yêu cầu
và kỹ thuật hợp nhất; đây là một lĩnh vực vẫn còn tiến hóa; thí dụ vấn đề lợi
thế thương mại, xác định quyền kiểm soát hay tách lợi ích của bên thiểu số.
Đối với những người nghiên cứu kế toán Việt Nam,
các vướng mắc còn nằm ở chỗ thiếu tài liệu nghiên cứu. Trong khi đa số các giáo
trình kế toán về báo cáo hợp nhất dựa trên US GAAP, thì kế toán Việt Nam lại
dựa vào IFRS, vốn ít tài liệu hướng dẫn chi tiết. Mặt khác, mỗi tài liệu lại có
một cách trình bày khác nhau dẫn đến việc khó khăn trong trao đổi. Bên cạnh đó,
kỹ thuật sử dụng worksheet cũng như cách xử lý mối quan hệ giữa Bảng cân đối kế
toán với Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh chưa được giải quyết trong các
tài liệu học kế toán Việt Nam, nên việc điều chỉnh trên báo cáo tài chính mà
không dùng tài khoản là một thách thức với những người chỉ quen dùng tài khoản
kế toán như một công cụ duy nhất để xử lý các vấn đề kế toán.
Bên cạnh đó, các thí dụ về lập báo cáo tài chính hợp nhất
thường dài và rất nhiều chi tiết nên việc tiếp cận và nắm được bản chất của việc
xử lý cũng không dễ dàng. Cộng thêm việc phải xử lý đồng thời với một số khái
niệm khó như thuế hoãn lại hay phương pháp vốn chủ sở hữu cũng góp phần làm nản
chí những người muốn nghiên cứu về báo cáo này.
Chuyên đề Báo cáo tài chính hợp nhất được trình bày trong 4 buổi, với các nội dung cụ thể sau:
-
Buổi 1: Tổng quan về tập đoàn và báo cáo tài
chính hợp nhất
-
Buổi 2: Hợp nhất kinh doanh, xử lý lợi thế
thương mại và các vấn đề liên quan
-
Buổi 3: Loại trừ giao dịch nội bộ
-
Buổi 4: Các vấn đề khác
Chúng tôi chọn cách tiếp cận từ những vấn đề cơ bản nhất và
mở rộng ra những vấn đề phức tạp hơn để các thầy cô có thể nắm được bản chất của
báo cáo hợp nhất. Quá trình trình bày kết hợp với các thí dụ cụ thể trên số liệu.
Chúng tôi cũng lưu ý việc tổ chức để tổ chức hệ thống thông tin cho việc lập
báo cáo tài chính hợp nhất, một thách thức trong thực tế khi triển khai quá
trình này.
Mặc dù vậy, lập báo cáo tài chính vẫn là một thách thức đáng
kể cho quá trình tìm hiểu. Mong được sự cộng tác của các thầy cô.
Buổi trình bày theo lịch trình đã được điều chỉnh, sẽ được tiến hành vào buổi sáng 2/12/2011. Tài liệu sẽ được cung cấp tại buổi trình bày. Để công tác chuẩn bị tài liệu phù hợp với các thành viên tham dự, đề nghị các thầy cô xác nhận có tham dự với cô Thủy Quyên.
