Tổng quan về nghiên cứu trong lĩnh vực kế toán quản trị

Các nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực kế toán quản trị Việt Nam hiện nay còn một khoảng cách khá xa với các xu hướng nghiên cứu trên thế giới.

Buổi hội thảo trình bày tổng quan về nghiên cứu trong lĩnh vực kế toán quản trị sẽ giới thiệu về các xu hướng trong lĩnh vực này bao gồm chủ đề nghiên cứu, lý thuyết cơ sở, phương pháp nghiên cứu…  Có ba bài báo được chọn để giới thiệu:

• Bài báo của Wanderley and Cullen (2013) phác thảo một bức tranh rộng về sự phát triển của kế toán quản trị nói chung và nghiên cứu trong lĩnh vực kế toán quản trị nói riêng. Qua bài báo, một số hướng “nghiên cứu thay thế “ (alternative approach) được giới thiệu bên cạnh các nghiên cứu truyền thống (mainstream research).
• Bài báo của Chenhall & Smith (2011) tổng quan về nghiên cứu kế toán quản trị của Australia trong 30 năm (1980-2009). Các tác giả khảo sát 10 tạp chí chuyên ngành lĩnh vực kế toán – kiểm toán, trong đó có những tạp chí hàng đầu trong lĩnh vực kế toán – kiểm toán nói chung, những tạp chí chuyên sâu về kế toán quản trị. Trong 30 năm, các tác giả đến từ Úc  đã công bố được 234 bài báo trong lĩnh vực kế toán quản trị trên 10 tạp chí nói trên với số lượng tăng trửơng khá nhanh. Các chủ đề được tập trung nhiều là hệ thống kiểm soát quản lý (tổng quát), dự toán ngân sách và đánh giá thành quả. Lý thuyết nền cơ sở cho các nghiên cứu là các lý thuyết về hành vi và tổ chức, lý thuyết bất định (contingency theory) và các lý thuyết khác thuộc lĩnh vực tâm lý học, xã hội học… Nghiên cứu định tính có một vai trò quan trọng trong nghiên cứu bên cạnh nghiên cứu định lượng.
• Bài báo của Brownell (1983) được dùng để minh họa cho một nghiên cứu về kế toán quản trị. Tác giả tìm hiểu mối quan hệ giữa phong cách lãnh đạo, việc tham gia quá trình lập dự toán với thành quả hoạt động cũng như sự hài lòng về công việc. Nghiên cứu tìm thấy hai biến phong cách lãnh đạo và sự tham gia quá trình lập dự toán có tương tác với nhau và có ảnh hưởng đến thành quả hoạt động cũng như sự hài lòng với công việc.

Các bài báo được chọn chú ý đến tính dễ hiểu, hệ thống nhằm mục đích cung cấp một cái nhìn ban đầu về nghiên cứu trong lĩnh vực kế toán quản trị. 

Tài liệu tham khảo:

Wanderley, C. de A., & Cullen, J. (2013). Management Accounting Research: Mainstream versus Alternative Approaches. Contabilidade Vista & Revista, 15–44

Chenhall, R., & Smith, D. (2011). A review of Australian management accounting research: 1980–2009. Accounting & Finance, 51(June 2010), 173–206.

Brownell, P., 1983b, Leadership style, budgetary participation and managerial behaviour, Accounting, Organizations and Society 8, 307–321.